Laatst ontving ik deze tekst:
“Wat de bijeenkomst met de buitendienstmedewerkers betreft, is het niet overdreven te stellen dat de deelname van alle medewerkers als levendig en geëngageerd valt te typeren. Dat alles in aanmerking genomen, kan men ervan uitgaan dat de hele bijeenkomst zich onderscheidde door een harmonische sfeer. Daarom mag op deze plaats wel terecht worden opgemerkt dat bijeenkomsten van deze aard buitengewoon geschikt zijn om het “wij-gevoel” van de medewerkers met betrekking tot de firma te versterken. Wat intussen de aangeduide problematische aangelegenheden betreft, mag gezegd worden dat daarover gesproken zal moeten worden. Om hier adequaat op in te kunnen gaan, is zorgvuldiger overleg nodig op alle afdelingen, hetgeen intussen ook als noodzaak door alle betrokkenen wordt erkend.”

Snapt u er wat van? Ik niet. Hoe dat komt? Los van het abstracte taalgebruik – met woorden zoals levendig, aangeduide, harmonische en aangelegenheden – komt dat vooral door de zinsconstructies, die zijn bijna allemaal lijdend.

Wat zijn lijdende zinnen? U herkent ze omdat er altijd een hulpwerkwoord in staat (o.a. worden, zijn, willen, kunnen, moeten) en een voltooid deelwoord. Vaak staat een lijdende zin in de voltooide tijd of toekomende tijd, bijna nooit in de tegenwoordige tijd. Bovendien kenmerkt een lijdende zin zich omdat niet het onderwerp vooraan staat, maar het lijdend voorwerp. De hond eet een worst. Een worst wordt door de hond gegeten. De hond is het onderwerp, hij doet wat, bij hem zit de actie. In de 2e zin lijkt het alsof de worst de actie onderneemt: hij wordt gegeten…

Een lijdende zin is niet fout, maar u als lezer heeft er een hekel aan. En terecht, want het maakt een zin onnodig lang, moeilijk, maar vooral afstandelijk en onpersoonlijk. Omdat de actie niet gebeurt, maar wordt beschreven. Als lezer raak je hierdoor minder betrokken.
Daarnaast wordt een lijdende vorm algemeen beschouwd als vaag, saai, droog, zakelijk en onpersoonlijk, en is het kenmerkend voor ambtelijk en wetenschappelijk taalgebruik. Om de leesbaarheid en levendigheid van uw teksten te bevorderen, adviseer ik u de lijdende vorm links te laten liggen. Niet gebruiken. Is niet nodig. Uw lezer is u dankbaar.